Μάρκετινγκ πόλεων

Το τελευταίο διάστημα στα πλαίσια του προεκλογικού αγώνα ξοδεύω αρκετό από τον χρόνο μου σε ενδιαφέρουσες και εποικοδομητικές συζητήσεις με συμπολίτες μας αλλά και φίλους σχετικά με τα προβλήματα και το μέλλον της πόλης. Σε μία από αυτές ένας καλός φίλος και συνοδοιπόρος σε άλλα «μετερίζια», του οποίου ο λόγος πάντα έχει κάτι να μου δώσει, έριξε στο τραπέζι την έννοια του city marketing. Μια έννοια χρήσιμη και απαραίτητη, ώστε να αναδείξουμε την περιοχή μας ως τουριστικό προορισμό.

Ομολογουμένως έχουμε ως Δήμος ένα αρκετά αξιόλογο τουριστικό προϊόν το οποίο όμως χρήζει ορισμένων προσθηκών και προωθητικών ενεργειών ώστε προσαρμοσμένο  στις απαιτήσεις και τα δεδομένα της σύγχρονης εποχής, όπου η διάδοση της πληροφορίας γίνεται με αστραπιαίες ταχύτητες και ο ανταγωνισμός μεταξύ των πόλεων για την απόκτηση μεγαλύτερου μεριδίου της τουριστικής αγοράς είναι αυξημένος, να φθάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Τι είναι όμως το city marketing; Είναι όλες εκείνες οι ενέργειες και πολιτικές που πραγματοποιούνται από κάποιο φορέα και έχουν στόχο την προώθηση μιας πόλης ή μιας περιοχής με στόχο την προβολή και ενίσχυση ορισμένων δραστηριοτήτων που θα πραγματοποιηθούν εκεί. Τα πεδία στα οποία βρίσκει εφαρμογή το μάρκετινγκ πόλεων είναι κατά κύριο λόγο ο τουρισμός, η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και η διοργάνωση μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων.

Το μάρκετινγκ πόλεων χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίες. Tο οργανικό το οποίο θα επιλεχθεί όταν μία πόλη ή περιοχή δεν χρειάζεται να καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια ώστε να καθιερωθεί στην αγορά όπως για παράδειγμα η Ιερουσαλήμ ως τόπος προσκυνήματος για πολλές θρησκείες, αφού η μακραίωνη ιστορία της και τα κτήρια - σύμβολα της έχουν φροντίσει γι’ αυτό. Από την άλλη πλευρά υπάρχει το στρατηγικό μάρκετινγκ το οποίο θα επιλεχθεί ώστε να προωθηθεί μια πόλη ή περιοχή μέσα από μια ποικιλία ενεργειών και προσπαθειών με στρατηγικό σκοπό την απόκτηση οικονομικών και πολιτιστικών ωφελειών.

Ως διευρυμένος Δήμος Αλεξανδρούπολης θα πρέπει μέσω συνεργασιών με φορείς που εξειδικεύονται στο μάρκετινγκ πόλεων, όπως Πανεπιστήμια και επιστήμονες του ιδιωτικού τομέα να σχεδιάσουμε και να εκτελέσουμε ένα ρεαλιστικό, στοχευμένο και δημιουργικό μείγμα μάρκετινγκ ανάλογα με τις δυνατότητες της κάθε περιοχής του Δήμου μας και να το εφαρμόσουμε στο κοινό το οποίο προσδοκούμε να προσελκύσουμε. Αυτό φυσικά προϋποθέτει αρχικά να αξιολογήσουμε, να καθορίσουμε και μετέπειτα να ενισχύσουμε το τουριστικό μας προϊόν πάντα με γνώμονα τις ιδιαιτερότητες και τα πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής.

Στις Φέρες υπάρχει ένας θησαυρός ο οποίος παραμένει αναξιοποίητος και δεν είναι άλλος από το Δέλτα του ποταμού Έβρου. Εκεί θα μπορούσε με βάση την πόλη να αναπτυχθεί μια εναλλακτική μορφή οικοτουρισμού που έχει φανατικό κοινό σε όλο τον πλανήτη και ονομάζεται bird watching (παρατήρηση πουλιών). Το κοινό αυτό είναι διατεθειμένο να ταξιδέψει πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα και να διαθέσει αρκετά σημαντικά ποσά ώστε να ικανοποιήσει την ανάγκη του να έρθει κοντά στη φύση και να παρατηρήσει σπάνια είδη πουλιών. Σε κοντινή απόσταση από εμάς στην Τουρκία και πιο συγκεκριμένα στη λίμνη Manyas, η οποία προστατεύεται και αυτή από τη συνθήκη Ramsar, έχει αναπτυχθεί ένα τέτοιο μοντέλο τουρισμού με μεγάλη επιτυχία και πολλούς επισκέπτες από όλο τον πλανήτη. Στο Δέλτα του Έβρου βέβαια, επικρατούν κάποιες ιδιαίτερες συνθήκες οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψη και δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός πως η ανθρώπινη παρέμβαση αρκετές δεκαετίες πριν υποβάθμισε σε μεγάλο βαθμό το φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα ο αριθμός των πουλιών που καταγράφονται να έχει μειωθεί σε μεγάλο βαθμό (έκθεση WWF).

Η περιοχή της Τραϊανούπολης μπορεί και πρέπει να γίνει σημείο αναφοράς όσον αφορά τον Ιαματικό Τουρισμό μέσω του σχεδιασμού ενός πιο ελκυστικού προϊόντος αλλά και την παροχή υπηρεσιών υψηλότερου επιπέδου. Επιπλέον με τη δημιουργία μιας τέτοιας οικονομίας γύρω από τα ιαματικά λουτρά θα δημιουργηθούν πολύτιμες θέσεις εργασίας. Στο παρελθόν υπήρξε σχεδιασμός για την ανάπτυξη αυτού του είδους τουρισμού αλλά οι όποιες προσπάθειες δεν καρποφόρησαν. Σήμερα, ευρισκόμενοι ακόμη στο ίδιο σημείο, πρέπει να βρούμε λύσεις ενθαρρύνοντας την ιδιωτική πρωτοβουλία, η οποία έχει ήδη εκδηλωμένο ενδιαφέρον,  μιας και η εξεύρεση πόρων από πλευράς Δημοτικής Αρχής αποτελεί αγκάθι. Δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε και το γεγονός πως ο χώρος γύρω από τα λουτρά είναι χαρακτηρισμένος αρχαιολογικός χώρος αν και δεν έχει ακόμη ανασκαφεί (Αρχαία Τραϊανούπολη).  

Η Αλεξανδρούπολη και οι γύρω περιοχές αποτελούν ένα πολύ καλό «χαρτί» στο κομμάτι των city breaks για τους κατοίκους των γειτονικών χωρών. Τα city breaks αποτελούν μία σύγχρονη τάση ολιγοήμερων διακοπών (συνήθως Σαββατοκύριακα) με στόχο την χαλάρωση, τις αγορές και την ψυχαγωγία. Αυτό το προϊόν με τις υπάρχουσες παροχές αλλά και με την προσθήκη επιπλέον, θα μπορούσε να δώσει μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη της περιοχής. Ποιες θα μπορούσε να ήταν αυτές οι προσθήκες:     

·         Ο σχεδιασμός νέου ελκυστικού λογότυπου που θα χαρακτηρίζει το τουριστικό μας προϊόν (στη λογική για παράδειγμα του I Amsterdam)

·         Η δημιουργία του open mall και η μελλοντική επέκτασή του προς τη θάλασσα

·         Η διοργάνωση του Alexandroupolis Shopping Festival υπό την αιγίδα του Δήμου Αλεξανδρούπολης κάτω από νέο πρίσμα

·         Ο εμπλουτισμός της Γιορτής Κρασιού με επιπλέον εκδηλώσεις που θα περιστρέφονται γύρω από το κρασί

·         Ο σχεδιασμός μιας ευρύτερης ανάπλασης της παραλιακής ζώνης όπου θα δεσπόζει ένα πολυχρηστικό κτήριο μοντέρνας αισθητικής που θα είναι σημείο αναφοράς για την πόλη και το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εκθεσιακός χώρος για κλαδικές εκθέσεις αλλά και τη μεγάλη έκθεση που διοργανώνει το Επιμελητήριο Έβρου. Επίσης θα μπορούσε να διαθέτει χώρους εστίασης και χώρους όπου θα  στεγαστεί ο Νεώσοικος των ναυτοπροσκόπων και οι δραστηριότητες του Ν.Ο.Α. Στον μικρό κολπίσκο η κατασκευή μίας μαρίνας θα έδινε άλλη προοπτική στην περιοχή μας, ενώ στον χερσαίο χώρο η δημιουργία μεγάλων περιπατητικών διαδρόμων, μικρών χώρων πολιτισμού (π.χ. ένα μικρό θεατράκι) και ποδηλατοδρόμων θα έδινε άλλη πνοή στο χώρο.

Guggenheim Museum Bilbao

      Χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής του city marketing είναι το Μπιλμπάο όπου σχεδιάστηκε μία στρατηγική προώθησης της πόλης με επίκεντρο το κτήριο που απεικονίζεται στην παραπάνω φωτογραφία και είναι το μουσείο Guggenheim.  Μπορεί για εμάς όλα αυτά να ακούγονται ολίγον τι ουτοπικά και δύσκολα στην πραγματοποίησή τους,  αλλά μόνο αν βάλουμε ψηλά τον πήχη, μπορούμε να πετύχουμε αξιόλογα πράγματα για τον τόπο μας.